Kurk in wijn: wat is het, hoe herken ik het en wat doe ik met wijn met kurk?

Een etentje met een goede fles wijn, daar kunt u echt naar uitkijken. Maar wat nu als de wijn wel erg raar ruikt en nog slechter smaakt? Heeft u de wijn niet goed bewaard, kon er zuurstof of zonlicht bij? Of is het ‘kurk in de wijn’ dat roet in het eten gooit?

Kurk in wijn: dit is het

Kurk in de wijn klinkt alsof het zichzelf uitlegt: er zullen dan wel stukjes kurk in de wijn zitten die zijn afgebrokkeld van de afsluitende kurk in de fles. Klinkt aannemelijk, maar dit is niet wat kurk in de wijn is.

Een wijn met kurk is een wijn die geïnfecteerd is door een bacterie of schimmel. Het gaat dat om de bacterie 2,4,6-trichlooranisol (TCA). De bacterie geeft de wijn een muffe reuk en smaak.

Hoe ontstaat kurk in wijn?

Het ontstaan van wijn in kurk kan allerlei oorzaken hebben. 2,4,6-TCA ontstaat doordat bacteriën inwerken op chloorfenolen. Die chloorfenolen hebben niet altijd dezelfde herkomst: chloorverbindingen kunnen op allerlei verschillende manieren in wijn terechtkomen en vervolgens tot kurk leiden. Enkele voorbeelden:

• De kurk op de wijn fles kan via pesticiden waarmee de kurkboom behandeld is, aan chloor zijn blootgesteld;
• De flessenkurken zijn ontsmet met een middel waarin chloor zit;
• De leidingen die gebruikt worden bij het bottelen van de wijn zijn niet goed schoon;
• De schimmel kan al aanwezig zijn in een fles waarin de wijn vervolgens gebotteld wordt;
• De vaten waarin wijn opgeslagen wordt, kunnen de schimmel doorgeven aan de wijn;
• Een kartonnen verpakking die is gebleekt met chloorhoudende producten kan tot kurk in de wijn leiden.

Hoewel het probleem dus ‘kurk in de wijn’ heet, is de oorzaak van dit probleem lang niet altijd bij de kurk te zoeken. Toch heeft de kurk als afsluiter van een wijnfles wel reputatieschade opgelopen door dit wijnprobleem en zijn er heel wat wijnbouwers overgestapt op andere manieren om wijnflessen af te sluiten.

Wijnproducenten doen er van alles aan om kurk in wijn te voorkomen. Zo mag chloor al sinds 1996 niet meer gebruikt worden om flessenkurken te ontsmetten.

Hoe proef je kurk in wijn?

Kurk in de wijn is te ruiken en te proeven: u hebt echt te maken met vieze wijn. De geur van wijn met kurk wordt wel vergeleken met die van jute, van schimmel en van vochtige kelderruimtes. Anderen denken aan een natte hond of aan oude aardappels. Niet echt een fijn geurtje dus…

Ook uw smaakpapillen worden op zijn zachtst gezegd niet blij van wijn met kurk: de wijn smaakt zoals hij ruikt. Hij heeft een muffe smaak die doet denken aan bijvoorbeeld nat karton of natte kranten en heeft een bittere nasmaak.

Twijfelt u of uw wijn echt kurk heeft? De geur van de wijn kunt u nog beter beoordelen als u de wijn decanteert, dus overschenkt in een karaf. Op die manier komt de geur van de wijn goed vrij. Als u nu nog steeds duidelijk mufheid ruikt, heeft de wijn kurk. Proeven kan natuurlijk ook: een wijn met kurk smaakt allesbehalve lekker.

Kurk in wijn: gevaarlijk?

Kurk in de wijn is niet gevaarlijk, u kunt de wijn gerust proeven. De wijn met kurk drinken is in principe ook niet schadelijk voor de gezondheid, maar de trek zal u snel vergaan, want de wijn is echt niet lekker en doet niet denken aan hoe hij normaal smaakt.

Wijn met kurk: wat doe ik ermee?

Wat kunt u dan wel met wijn met kurk? Ons advies: pak snel een andere fles wijn! Een wijn met kurk is helaas niet meer te redden. U kunt  de wijn met kurk terugbrengen naar de winkel en zult in veel gevallen een nieuwe fles meekrijgen.

Hoe voorkom ik dat ik een wijn met kurk koop?

Een wijn met kurk kopen is helaas niet te voorkomen: u kunt aan de fles niet zien of de wijn kurk heeft of niet. Een wijn met kurk kopen kan dus iedereen overkomen. U kunt ook in uw favoriete restaurant een wijn met kurk geserveerd krijgen: ook daar kunnen ze niet aan de fles zien dat het om een wijn met kurk gaat.

Gelukkig komt kurk in wijn niet al te vaak voor. De schattingen lopen wat uiteen, maar in totaal heeft zo’n 3 tot 8% van alle flessen wijn kurk. Koopt u regelmatig wijn, dan zult u dus waarschijnlijk af en toe met een fles met kurk thuiskomen.

Het devies is: zorg dat u altijd een back-up in huis hebt voor die fles wijn met kurk. Zo valt uw etentje met een goed glas wijn niet in het water. Met een wijnklimaatkast zorgt u er bovendien voor dat u een ruime keuze hebt: alle wijn die u in huis hebt, is met een wijnklimaatkast op perfecte temperatuur te bewaren en is dus direct klaar voor consumptie. Zo bent u goed voorbereid en gooit een wijn met kurk geen roet in uw etentje!